I. Giới thiệu Giáo trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường – Ts. Bùi Thị Nga nói về các vấn đề môi trường, hệ sinh thái, các nhiệm vụ cơ bản của con người, các nhân tố môi trường ảnh hưởng đến sự đa dạng hệ sinh thái, quan hệ giữa dân số – môi trường và tài nguyên, tăng trưởng và kiểm soát dân số, tài nguyên thiên nhiên và môi trường, môi trường đất, nước và không khí, chất thải rắn và môi trường, tác hại của chất thải rắn đối với môi trường và con người, …
Giáo trình có thể dùng tham khảo cho những ngành: Ngành Môi Trường, Ngành Nông Nghiệp, Ngành Thủy Sản, Ngành Quản Lý Đất Đai. Có thể dùng cho các trường Đại học, Trung Tâm và Viện nghiên cứu môi trường, Chi cục Bảo vệ Môi Trường.

II. Mục lục Giáo trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
Chương 1: GIỚI THIỆU CƠ BẢN VỀ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG
1.1. TỔNG QUAN VỀ MÔI TRƯỜNG Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
1.1.1 Khái niệm về môi trường
1.1.2 Các yếu tố môi trường và yếu tố sinh thái
1.1.3 Hệ sinh thái
1.1.4 Các vấn đề môi trường
1.1.4.1 Khủng hoảng môi trường
1.1.4.2 Suy thoái môi trường
1.1.4.3 Gia tăng dân số
1.2. TỔNG QUAN VỀ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG (KHMT)
1.2.1 Định nghĩa khoa học môi trường
1.2.2 Vai trò của khoa học môi trường
1.3. GIỚI THIỆU NHIỆM VỤ CƠ BẢN CỦA CON NGỪƠI
1.3.1 Xây dựng xã hội phát triển bền vững
1.3.1.1 Mục tiêu phát triển bền vững về kinh tế
1.3.1.2 Mục tiêu phát triển bền vững về xã hội
1.3.1.3 Mục tiêu phát triển bền vững trong lĩnh vực tài nguyên – môi trường
1.3.1.4 Các nội dung thực hiện xã hội phát triển bền vững đến năm 2020
1.3.2 Thay đổi tư duy về môi trường và xã hội phát triển bền vững
Chương 2: HỆ SINH THÁI VÀ CÁC HỆ SINH THÁI CHÍNH
2.1 GIỚI THIỆU CƠ BẢN VỀ HỆ SINH THÁI
2.1.1 Định nghĩa hệ sinh thái
2.1.2 Cấu trúc hệ sinh thái Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
2.1.2.1 Môi trường ( environment)
2.1.2.2 Sinh vật sản xuất ( producer)
2.1.2.3 Sinh vật tiêu thụ ( consumer)
2.1.2.4 Sinh vật phân hủy ( saprophy)
2.1.3 Chức năng của hệ sinh thái
2.2 CÁC MỐI QUAN HỆ VỀ NĂNG LƯỢNG TRONG HỆ SINH THÁI
2.2.1 Chuỗi thức ăn (Food chain)
2.2.2 Mạng lưới thức ăn (Food web)
2.2.3 Tháp sinh thái học
2.2.3.1 Tháp số lượng
2.2.3.2 Tháp sinh học
2.2.3.3 Tháp năng lượng
2.3 TỔNG QUAN VỀ CÂN BẰNG SINH THÁI
2.4 SỰ MẤT CÂN BẰNG CỦA HỆ SINH THÁI
2.5 TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA HỆ SINH THÁI (Ecosystem stability)
2.5.1 Nhóm gây tăng qui mô gồm có
2.5.2 Nhóm làm giảm qui mô thường có
2.6 TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI LÊN CÁC HỆ SINH THÁI
2.6.1 Thay đổi các nhân tố sinh vật
2.6.2 Thay đổi nhân tố lý, hóa
2.6.3 Giản hóa các hệ sinh thái
2.7 CÁC HỆ SINH THÁI CHÍNH TRÊN THẾ GIỚI
2.7.1 Các hệ sinh thái tự nhiên
2.7.1.1 Các hệ sinh thái trên cạn
2.7.1.2 Các hệ sinh thái nước mặn
2.7.1.3 Các hệ sinh thái nước ngọt
2.7.2 Hệ sinh thái nhân tạo
2.8 VÒNG TUẦN HOÀN VẬT CHẤT
2.8.1 Chu trình cacbonic
2.8.2 Chu trình nito
2.9 NHÂN TỐ MÔI TRƯỜNG ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ ĐA DẠNG HỆ SINH THÁI
2.9.1 Sự tác động của các yếu tố vô sinh đến sự đa dạng hệ sinh thái
2.9.1.1 Nhiệt độ
2.9.1.2 Nước và độ ẩm
2.9.1.3 Muối khoáng
2.9.1.4 Các chất khí
2.9.2 Những yếu tố sinh học và những mối quan hệ sinh học
Chương 3 : TĂNG TRƯỞNG VÀ KIỂM SOÁT DÂN SỐ
3.1 KHÁI NIỆM VỀ DÂN SỐ
3.1.1 Dân số (population)
3.1.2 Tỷ suất gia tăng dân số ( population growth rate)
3.1.3 Tỷ suất sinh thô ( Crude birth rate – CBR)
3.1.4 Tỷ suất chết thô ( Crude death rate – CDR)
3.1.5 Tỷ suất gia tăng tự nhiên ( rate of natural increase – RNI)
3.1.6 Tổng tỷ suất sinh ( Total fertility rate – TFR)
3.1.7 Bùng nổ dân số ( population bomb)
3.1.8 Phân bố dân số (population distribution )
3.1.9 Mật độ dân số ( DenGrosity of population )
3.1.10 Chất lượng cuộc sống ( Quality of life )
3.1.11 Tổng sản phẩm quốc nội ( Gross Domestic Product – GDP)
3.1.12 Tổng sản phẩm quốc dân ( Gross national product – GNP)
3.2 SỰ PHÁT TRIỂN VÀ GIA TĂNG DÂN SỐ TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM
3.2.1 Lịch sử phát triển dân số của các khu vực trên thế giới
3.2.2 Tình hình gia tăng dân sô trên thế giới
3.2.3 Sự phát triển và gia tăng dân số của Việt Nam
3.3 QUAN HỆ GIỮA DÂN SỐ – MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN
3.3.1 Gia tăng dân số và lương thực thực phẩm
3.3.2 Gia tăng dân số và tài nguyên – môi trường
3.3.3 Gia tăng dân số và giáo dục
3.3.4 Gia tăng dân số và sức khỏe cộng đồng
3.3.5 Đô thị hóa và gia tăng dân số
3.3.6 Dân số và chất lượng cuộc sống
3.4 CHÍNH SÁCH DÂN SỐ Ở VIỆT NAM
3.5 CHIẾN LƯỢC VỀ DÂN SỐ
3.5.1 Những định hướng lớn của chiến lược dân số 2001 – 2010
3.5.2 Các chỉ tiêu cơ bản cần đạt được vào năm 2010
3.5.3 Các giải pháp thực hiện
3.5.3.1 Lãnh đạo, tổ chức và quản lý
3.5.3.2 Truyền thông – giáo dục thay đổi hành vi
3.5.3.3 Chăm sóc SKSS/KHHGĐ
3.6 THẢO LUẬN CUỐI CHƯƠNG
Chương 4: TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
4.1 TỔNG QUAN VỀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
4.2 CÁC DẠNG TÀI NGUYÊN CHÍNH
4.2.1 Năng lượng
4.2.1.1. Các dạng năng lượng
4.2.1.2 Sử dụng năng lượng và các vấn đề môi trường
4.2.1.3 Sản xuất và tiêu thụ năng lượng
4.2.2 Tài nguyên rừng
4.2.2.1 Tài nguyên rừng trên thế giới
4.2.2.2 Tài nguyên rừng Việt Nam
4.2.2.3 Vai trò và lợi ích của rừng trong cuôc sống
4.2.2.4 Bảo vệ và phát triển tài nguyên rừng
4.2.3 Tài nguyên sinh vật
4.2.4 Tài nguyên đất
4.2.4.1 Định nghĩa
4.2.4.2 Thành phần của đất
4.2.4.3 Tài nguyên đất trên thế giới và Việt Nam
4.2.4.4 Các vấn đề trong nông nghiệp
4.2.4.5 Một số thách thức trong nông nghiệp
4.2.4.6 Nông nghiệp và nông thôn bền vững
4.2.5 Tài nguyên khí hậu
4.2.5.1 Giới thiệu
4.2.5.2 Các tầng của khí quyển
4.2.5.3 Thành phần của không khí
4.2.5.4 Hiệu ứng nhà kính ( the green house effect)
4.2.6 Tài nguyên nước
4.2.6.1 Tài nguyên nước trên trái đất
4.2.6.2 Chu trình nước và sự phân bố của nước
4.2.6.3 Quản lý và sử dụng nước
4.2.7 Tài nguyên khoáng sản
4.3 SỬ DỤNG HỢP LÝ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN VÀ BẢO VÊ MÔI TRƯỜNG
4.3.1 Sử dụng hiệu quả tài nguyên đất
4.3.2 Sử dụng hiệu quả tài nguyên nước
4.3.3 Sử dụng hợp lý tài nguyên rừng
4.3.4 Sử dụng hợp lý tài nguyên khoáng sản
4.3.5 Sử dụng và phát triển tài nguyên biển
4.4 THẢO LUẬN CUỐI CHƯƠNG
Chương 5: MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC VÀ KHÔNG KHÍ
5.1 MÔI TRƯỜNG ĐẤT
5.1.1 Định nghĩa
5.1.2 Những thành phần chủ yếu của môi trường đất
5.1.2.1 Thành phần vô sinh
5.1.2.2 Thành phần hữu sinh
5.1.3 Suy thoái đất
5.1.3.1 Định nghĩa
5.1.3.2 Các nguyên nhân chính gây suy thoái đất
5.1.3.3 Các cấp độ suy thoái đất
5.1.3.4 Các loại hình suy thoái đất
5.1.3.5 Hậu quả suy thoái đất
5.1.3.6 Suy thoái đất ở Việt Nam
5.1.4 Quan điểm và bảo tồn đất trên cơ sở phát triển bền vững
5.1.4.1 Quan điểm của FAO/Unesco
5.1.4.2 Các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến bảo tồn tài nguyên đất
5.1.4.3 Sử dụng đất ở ĐBSCL
5.1.4.4 Bảo tồn tài nguyên đất trên cơ sở phát triển bền vững
5.1.5 Quản lý tài nguyên đất
5.1.5.1 Thu thập dữ liệu gốc về tài nguyên đất
5.1.5.2 Phân loại đất
5.1.5.3 Thống kê tài nguyên đất đai
5.1.5.4 Vấn đề kinh tế xã hội phát sinh trong việc quản lý đất
5.1.5.5 qui hoạch và sử sụng đất nông nghiệp
5.1.5.6 Đất phèn qui hoach và sử dụng
5.1.5.7 Đất rừng và bảo vệ rừng
5.2 MÔI TRƯỜNG NƯỚC Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
5.2.1 Định nghĩa ô nhiễm môi trường nước
5.2.2 Nguồn gây ô nhiễm nước
5.2.2.1 Nước thải từ khu công nghiệp và chế biến
5.2.2.2 Nước thải từ các hoạt động nông nghiệp
5.2.2.3 Nước thải từ khu dân cư
5.2.2.4 Nước chảy tràn mặt đất
5.2.2.5 Nước sông bị ô nhiễm do các yếu tố tự nhiên
5.2.3 Tác nhân gây ô nhiễm
5.2.3.1 Các chất hữu cơ dễ bị phân hủy
5.2.3.2 Các chất hữu cơ bền vững
5.2.3.3 Kim loại nặng Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
5.2.3.4 Các ion vô cơ
5.2.3.5 Dầu mỡ
5.2.3.6 Các chất phóng xạ
5.2.3.7 Các chất có mùi
5.2.3.8 Các chất rắn
5.2.3.9 Vi trùng Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
5.2.4 Các phương thức đưa chất ô nhiễm vào môi trường
5.2.4.1 Dạng nguồn ô nhiễm
5.2.4.2 Thành phần của chất ô nhiễm
5.2.4.3 Tính chất vật lý của chất ô nhiễm
5.2.4.4 Tính chất hóa học của chất ô nhiễm
5.2.4.5 Ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến độ bền vững của chất ô nhiễm
5.2.5 Tác hại của ô nhiễm nước
5.2.6 Quản lý tài nguyên nước
5.2.6.1 Quản lý môi trường nước mặt
5.2.6.2 Quản lý nước ngầm
5.2.6.3 Quản lý lưu vực sông
5.2.6.4 Sử dụng GIS trong quanrn lý môi trường nước
5.2.7 Bảo tồn nước sinh hoạt
5.2.8 Sử dụng nước và tái sử dụng nước
5.3 MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ
5.3.1 Nguồn và tác nhân gây ô nhiễm không khí
5.3.1.1 Các nguồn gây ô nhiễm chính
5.3.1.2 Các tác nhân gây ô nhiễm chính
5.3.2 Ảnh hưởng của ô nhiễm không khí
5.3.2.1 Ảnh hưởng ô nhiễm không khí trên thời tiết khí hậu
5.3.2.2 Tác động đến sức khỏe con người
5.3.2.3 Tác động đến sự phát triển của thực vật
5.3.2.4 Tác hại trên công trình xây dựng, nguyên vật liệu
5.3.2.5 Tác hại trên tài nguyên rừng
5.3.3 Một số ảnh hưởng của ô nhiễm không khí trên phạm vi toàn cầu
5.3.4 Ô nhiễm không khí trong gia đình
5.3.5 Các khu cực đô thị và ô nhiễm không khí do đô thị hóa
5.3.6 Kiểm soát ô nhiễm không khí
5.3.7 Tiếng ồn Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
5.4 THẢO LUẬN CUỐI CHƯƠNG
Chương 6: CHẤT THẢI RẮN VÀ MÔI TRƯỜNG
6.1 TỔNG QUAN VỀ CHẤT RẮN
6.1.1 Khái niệm về chất thải rắn
6.1.2 Các nguồn tạo thành chất thải rắn
6.1.3 Hiện trạng rác thải
6.2 TÁC HẠI CỦA CHẤT THẢI RẮN ĐỐI VỚI MÔI TRƯỜNG VÀ CON NGƯỜI
6.2.1 Sức khỏe cộng đồng
6.2.2 Ô nhiễm môi trường đất do rác thải
6.2.3 Ô nhiễm môi trường không khí do rác thải
6.3 HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHÁT THẢI RẮN
6.3.1 Thu gom
6.3.2 Vận chuyển và trung chuyển
6.3.3 Thu gom và tái chế
6.4 CÔNG CỤ PHÁP LÝ VÀ CHÍNH SÁCH TRONG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN
6.4.1 Các công cụ pháp lý trong công tác quản lý chất thải rắn
6.4.2 Quản lý chất thải rắn ở Việt Nam
6.5 TỔNG QUAN VỀ CHẤT THẢI NGUY HẠI
6.5.1 Khái niệm về chất thải nguy hại Giáo Trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
6.5.2 Tác hại của chất thải nguy hại
6.5.3 Tác hại chất nguy hại đối với sức khỏe con người
6.6 XỬ LÝ CHẤT THẢI NGUY HẠI
6.6.1 Xử lý CTNH bằng phương pháp biến đổi vật lý – hóa học
6.6.2 Xử lý CTNH bằng chôn lấp
6.6.3 Qui định của nhà nước về xử lý CTNH
6.7 TÌNH HÌNH QUẢN LÝ CHẤT THẢI NGUY HẠI
6.7.1 Trên thế giới
6.7.2 Viêt Nam
6.8 THẢO LUẬN CUỐI CHƯƠNG
Chương 7: MÔI TRƯỜNG VÀ XÃ HỘI
7.1 KHÁI QUÁT KINH TẾ MÔI TRƯỜNG
7.2 LUẬT MÔI TRƯỜNG
7.3 ĐÔ THỊ HÓA VÀ SỰ PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ
7.4 XÃ HỘI PHÁT TRIỂN VÀ SỨC ÉP MÔI TRƯỜNG
7.5 CHÍNH PHỦ VÀ MÔI TRƯỜNG
7.6 GIÁO DỤC VÀ MÔI TRƯỜNG
7.7 GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC VỀ MÔI TRƯỜNG
7.8 THẢO LUẬN CUỐI CHƯƠNG
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ khoa học, Công nghệ và môi trường, Cục Môi trường, 1998, Quản lý hành chính về Bảo vệ môi trường. Nhà xuất bản Lao động
- 2. Lê huy Bá, 2002. Độc chất học môi trường. Nhà xuất bản giáo dục.
- 3. Lê Văn khoa, 2005. Suy thoái và bảo vệ đất, Bài giảng – Đại học Cần thơ.
- Link Download Giáo trình Cơ Sở Khoa Học Môi Trường
-
Download
- >>>>>Click vào đây để tải thêm nhiều tài liệu giáo trình